अभ्यास : व्यंजन
ध्वनियों के शब्द (Practice : The Words
of Consonants)
क-वर्ग (क, ख,
ग, घ,
ङ) के वर्णों के लिए 10–10 शब्दों की तालिका।
वर्ण |
शब्द (10) |
क |
कमल, किताब, कपड़ा, कथा, काजल, कान, कागज, कर्म,
कलम, किला |
ख |
खाना, खुशी, खरगोश, खेत, खर्च, खिड़की, खगोल, खास,
खतरा, खिलौना |
ग |
गगन, गाना, गाड़ी, गणेश, गर्मी, गहना, गाँव, गति,
गर्व, गाय |
घ |
घर, घड़ी, घटना, घोड़ा, घास, घनघोर, घाव, घूमना,
घटक, घड़ा |
च-वर्ग (च, छ,
ज, झ,
ञ) के प्रत्येक वर्ण के लिए 10–10 शब्दों की तालिका
वर्ण |
शब्द (10) |
च |
चंदन, चावल,
चिड़िया, चश्मा, चलना,
चरखा, चाकू, चपल,
चर्चा, चमत्कार |
छ |
छात्र, छाता,
छाया, छवि, छुट्टी,
छपाई, छल्ला, छनक,
छानना, छलांग |
ज |
जंगल, जल,
जहाज़, जमीन, जोर,
जरूरत, जीवन, जबान,
जगत, जनम |
झ |
झील, झंडा,
झगड़ा, झोपड़ी, झरना,
झाड़ू, झरोखा, झटका,
झूलना, झंकार |
ट-वर्ग (ट,
ठ, ड,
ढ, ण)
के प्रत्येक वर्ण के 10–10
शब्दों की तालिका।
वर्ण |
शब्द (10) |
ट |
टमाटर, टोकरी,
टप्पा, टहनी, टेढ़ा,
टहलना, टिकट, टकराना,
टापू, टाटा |
ठ |
ठंडा, ठग,
ठहरना, ठोस, ठप्पा,
ठिकाना, ठहाका, ठेस,
ठूंसना, ठेले |
ड |
डमरू, डर,
दुकान, डाली, डाक,
डिब्बा, डगर, डाँटना,
डूबना, डेरा |
ढ ढ़ |
ढोल, ढक्कन,
ढाबा, ढीला, ढकना,
ढाल, ढेर, ढहना,
ढिंढोरा ढूंढ़ना, पढ़ना,
चढ़ना, पढ़ाई, बढ़िया |
ण |
गणना, निर्माण,
वर्ण, उपकरण, वर्णन,
अनुकरण, निर्णय, प्रशिक्षण,
कर्ण |
त-वर्ग (त,
थ,
द,
ध,
न) के लिए 10–10 शब्दों की तालिका
वर्ण |
शब्द (10) |
त |
तरबूज, तारा,
तन, तलवार, तय,
तपस्या, तर्क, ताला,
तलाश, तकिया |
थ |
थाली, थाना,
थकान, थैली, थामना,
थिरकना, थूक, थर्रा,
थरथराना, थोपना |
द |
दरवाज़ा, दिन,
दादी, दरिया, दर्शन,
दाल, दावा, दर्पण,
दाम, दबाना |
ध |
धन, धारा,
धूप, धागा, धर्म,
ध्वनि, धड़कन, धक्का,
धूल, धरोहर |
न |
नमक, नदी,
नया, नजर, नायक,
नम्र, नाच, नाम,
नस, नगरी |
प-वर्ग (प,
फ, ब,
भ, म)
के लिए 10–10
शब्दों की तालिका
वर्ण |
शब्द (10) |
प |
पतंग, पानी,
पालक, पर्वत, पत्र,
पढ़ाई, पकवान, प्रयास,
पशु, परिवार |
फ |
फल, फूल,
फसल, फटकार, फायदा,
फाटक, फुटबाल, फुहार,
फुरसत, फुर्ती |
ब |
बच्चा, बाजार,
बटन, बिजली, बांस,
बिस्तर, बहन, बरसात,
बर्तन, बारी |
भ |
भारत, भाषा,
भवन, भूमिका, भक्ति,
भरोसा, भोजन, भावना,
भ्रम, भालू |
म |
माता, माला,
मन, मछली, मयूर,
मित्र, मजदूर, मंजिल,
मार्ग, मकान |
अंतःस्थ वर्ण (य,
र,
ल,
व) और ऊष्म वर्ण (श,
ष,
स,
ह) के लिए 10–10
शब्दों की तालिका
वर्ण |
शब्द (10) |
य |
यात्रा, यज्ञ,
यश, योजना, यथार्थ,
योग, युवा, यहाँ,
याचना, युग |
र |
रास्ता, राजा,
रस, रात, रचना,
रंग, रथ, रोटी,
रिश्ते, रक्षक |
ल |
लड्डू, लाल,
लक्ष्मी, लेख, लहर,
लड्डा, लाभ, लड़की,
लोग, लता |
व |
वन, वर्षा,
वचन, विज्ञान, वर,
वक्त, विश्वास, व्यवस्था,
विकास, वक्तव्य |
श |
शांति, शक्ति,
शेर, शुद्ध, शिष्य,
शत्रु, शौक, शिक्षा,
शहर, शब्द |
ष |
षट्कोण, षड्यंत्र,
काष्ठ, षट्भुज, षट्पद,
दुष्ट |
स |
समय, सपना,
सफलता, समाज, सदस्य,
सत्य, सतर्क, सरल,
समस्या, संग |
ह |
हवा, हाथ,
हवा, हास्य, हल,
हनुमान, हत्या, हरिण,
हृदय, हथियार |
No comments:
Post a Comment